AMH i jego związek z płodnością: Dlaczego warto go zbadać?

Hormony rządzą naszym ciałem. Zapewne znasz już funkcje tych najbardziej „złośliwych” takich jak progesteron, oksytocyna, insulina czy nawet hCG, ale w kontekście rozrodczości dość często zapomina się o AMH (hormonie antymüllerowskim). Zdecydowanie powinnaś wiedzieć o jego istnieniu, szczególnie jeśli planujesz w przyszłości zajść w ciążę. Ma on bowiem największy wpływ na płodność kobiety.

Masz ponad trzydzieści lat? Zadbaj o swój zapas komórek jajowych

Na początek mała powtórka: Liczba komórek jajowych jest „dana” dla każdej kobiety przy jej narodzinach – nie jest to więc nieskończony zapas, jaki mamy do dyspozycji przez całe życie, ale określona liczba, która stopniowo się „zmniejsza” wraz z wiekiem kobiety. Okres szczytowy, kiedy szansa na zajście w ciążę jest największa, przypada na 22-27 lat, potem (zwykle odkąd kobieta skończy 30-33 lata) liczba i jakość komórek jajowych stopniowo się obniża. Najpóźniej w wieku około trzydziestu lat każda kobieta planująca w przyszłości ciążę powinna zainteresować się tzw. rezerwą jajnikową, czyli aktualnym zapasem komórek jajowych w jajnikach.

Ile czasu zostało na założenie rodziny?

Ze względu na fakt, że trendem w społeczeństwie jest odkładanie rodzicielstwa na później, zaczyna się coraz więcej mówić o hormonie AMH, zwłaszcza wśród bezdzietnych „powyżej trzydziestki”. Dzieje się tak, ponieważ jest to hormon, który odzwierciedla liczbę pozostałych pęcherzyków (a więc komórek jajowych) w jajnikach. Test AMH może w pewnym stopniu rzeczywiście przewidzieć, ile czasu zostało Ci na założenie rodziny. Wartość AMH jest między innymi również absolutnie istotna w ramach leczenia zaburzeń płodności. Test powie nam również, jak jajniki będą reagować na stymulację hormonalną. Znajomość tej wartości pozwala nam również lepiej zapobiegać ewentualnym powikłaniom przy stymulacji, zwłaszcza zespołowi hiperstymulacji. Polecany jest również kobietom, które mają ciężką endometriozę, przeszły operację jajników lub chemioterapię.

Jak przebiega test i co powiedzą Ci zmierzone wartości AMH

Poziom AMH określają lekarze w prosty sposób z krwi, a ponieważ jego poziom nie zmienia się w trakcie cyklu, badanie można wykonać w dowolnym momencie. Standardowa wartość AMH mieści się w przedziale 2 – 2,5 ng/ml. Jeśli Twoje poziomy AMH są bardzo wysokie, może to wskazywać na zespół policystycznych jajników (PCOS), przy którym organizm kobiety wytwarza więcej męskich hormonów niż powinien. Z drugiej strony niski AMH może oznaczać niską rezerwę jajnikową, czyli (prawie) wyczerpane zapasy komórek jajowych nadających się do zapłodnienia. Wyniki badania poznasz już następnego dnia, będziesz miała możliwość skonsultowania wyniku z lekarzem wraz z propozycjami leczenia, z którym nie powinnaś zwlekać, szczególnie w przypadku niskich wartości.

Wartości AMH

• Zbyt wysokie: > 6 ng/ml
• Wysokie: 3 – 6 ng/ml
• Normalne: 2 – 2,5 ng/ml
• Niskie: 0,3 – 0,9 ng/ml
• Bardzo niskie: < 0,3 ng/ml

Są to wartości orientacyjne. Dokładna interpretacja wyników testu AMH musi być zawsze przeprowadzona przez lekarza.

Jak „poprawić swoją płodność”

Jak wspomniano powyżej, wiek odgrywa główną rolę jeśli chodzi o liczbę i jakość komórek jajowych. Nie możemy uciec przed upływem czasu, ale możesz poprawić swoją płodność, podejmując następujące kroki.

• jeśli palisz wyroby tytoniowe, przestań jak najszybciej
• jeśli masz nadwagę lub jesteś otyła, pracuj nad osiągnięciem BMI w normalnym przedziale Utrata nawet 5-10% masy ciała może poprawić zdrowie reprodukcyjne
• zastanów się nad sprawdzeniem poziomu witaminy D, a jeśli masz niedobór, porozmawiaj z lekarzem o tym, jak ją suplementować
• włącz do swojej diety więcej „śródziemnomorskiej” żywności i wzbogacaj swoje codzienne menu o owoce i warzywa, wysokiej jakości węglowodany i białko pochodzenia roślinnego
• a przede wszystkim, nie odkładaj ciąży aż będziesz starsza